Yıllık yayıncılık konferansı Zeynep Cemali Edebiyat Günü, kitaplara ve edebiyata emek verenleri Kadir Has Üniversitesi’nde dokuzuncu kez bir araya getirdi. Günışığı Kitaplığı’nın 2011’den beri düzenlediği konferans, yayıncılığın güncel başlıklarına ilişkin özgün içeriğiyle önemli isimlere ev sahipliği yaptı.
5 Ekim’de düzenlenen konferansa çok sayıda edebiyatçı, yayıncı, editör, çevirmen, tasarımcı, illüstratör, telif ajansı, kitapçı, dağıtımcı, kütüphaneci ve akademisyenin yanı sıra, basından, kamu ve sivil toplum kuruluşlarından yetkililer katıldı. Edebiyat günü, 6, 7, 8. sınıf öğrencileri için yurt çapında düzenlenen Zeynep Cemali Öykü Yarışması 2019 Ödül Töreni’ne de ev sahipliği yaptı.
“İNSANLIĞIN GELİŞİMİNİ VE ZEKASINI HİÇ KONUŞMUYORUZ”
Konferansın kapanış konuşmasını yapan edebiyatçı Murathan Mungan, “Dostoyevski ya da Tolstoy mezardan kalkıp tekrar yazsalar basında aynı değere ulaşamayacaklar. Bunun için zaman gerekir, zaman bu işte en önemli belirleyicidir,” dedi. “Edebiyat bir damıtma sanatıdır, film bandı gibi hemen sonuna saramazsınız,” diyen Mungan, “Hızın kutsallaştırıldığı, her gün teknolojinin ne kadar geliştiğini ve yapay zekâyı konuştuğumuz bir dünyada, insanlığın gelişimini ve doğal zekâsını hiç konuşmuyoruz,” sözleriyle güne damgasını vurdu.
Günün açılış konuşmasını Leyla Ruhan Okyay, “İyi edebiyat ürünleri hem çocukları hem yetişkinleri yeni dünyalara yolculuğa çıkarır. Okumayı tutkuya dönüştürür. Farklı insanlar arasında köprüler kurar ve önyargılara karşı birleşmemizi sağlar,” dedi. Okyay konuşmasında, yazarlık serüveninin başlarında Nezihe Meriç, Onat Kutlar ve Semih Gümüş gibi edebiyatımızın usta isimleriyle yaşadığı anıları paylaştı.
KONDA Genel Müdürü Bekir Ağırdır, siyasi, ekonomik ve sosyokültürel koşulların yayıncılığa, kültür sanat ortamına yansımasını yorumladı. Toplumsal dinamiklerin, iletişim biçiminin sürekli bir değişim içinde olduğunu, bunun yayıncılığı, insanı ve kitabı değiştirdiğini aktaran deneyimli araştırmacı, yayıncılık sektörüne ilişkin öngörülerini şöyle açıkladı: “Yayıncılar yeni ilişki biçimleri, yeni iletişim yolları ve yöntemleri bularak, öncelikle okurlarına ulaşmayı hedeflemeli; sektörün, beklentilerine hızla ulaşması için öncelikli yol budur.”
Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk, sektörün 2019 başlıklarını güncel verilerle değerlendirdiği konuşmasında, yayıncılığın artık hangi yöne gideceğini seçmesi gerektiğini; sektörün ancak yazarı, yayıncısı, dağıtımcısı, kitabevi ve okuruyla ilerlerse gelişim sağlanacağını söyledi. Türkiye’nin en önemli meselelerinden birinin çocukların okuduğunu anlamaması olduğunu hatırlatan deneyimli yayıncı, “Çok soru çözen, ama sorun çözemeyen bir nesil yetiştiriyoruz. Dolayısıyla çocuk edebiyatı yayıncılığı daha fazla önem kazanıyor,” dedi.
“EDEBİYAT VE YAZARLIK BİR SANATTIR”
Usta çevirmen Seçkin Selvi, yazar, editör Murat Yalçın’ın sorularını 62 yıllık deneyimiyle cevapladı. Ülkemizin çeviri ortamına ve sorunlarına ilişkin önemli hatırlatmalarda bulundu. Selvi, “Çevirmen belirli tek meslek sahibi biri değildir; yazardır, eleştirmendir, ressamdır, heykeltıraştır, doktordur, kaportacıdır, âşıktır, haindir, katildir, çocuktur, yetişkindir, kadındır, erkektir,” ifadeleriyle çevirmenin, anadiline hakimiyet, üslup, toplumsal ve kültürel birikim gibi pek çok açıdan kendini donatması gerektiğini vurguladı.
Yazar Faruk Duman, deneyimli editör Sevengül Sönmez’in sorularını “Yazarın Boy Aynası” başlıklı söyleşide cevapladı. Değişen ve dönüşen iletişim çağında, yazarlığı çeşitli açılardan ele alan Duman, editörlük yaptığı ilk yıllarda bir yazar olarak ne kadar zorlandığını, hatta yıllarca yazamadığını anlattı. Yayınevinin kendisinin bir eser olduğunu ve yayıncıların bunu unutmaması gerektiğini hatırlatarak, “Edebiyat ve yazarlık bir sanattır. Sözünüzün güçlü ve inatçı olması gerekir,” ifadesini kullandı.
Günün önemli oturumlarından biri de, son yıllarda sayıları hızla azalan, Anadolu’nun bağımsız kitapçılarının konuştuğu paneldi. Kitap perakendesinin üç deneyimli ismi; Ankara Artı Müzik Ada Kitabevi’nden Bülent Ateş, Tarsus Antik Sahaf Kitabevi’nden İsmail Kün ve beş ilde mağazaları bulunan Kika Kitap Kafe’den Zeki Şevli, Günışığı Kitaplığı’ndan Banu Ünal’ın sorularını yanıtladı. Panel, bağımsız kitapçıların toplumdaki okur müfettişi olma rolleri, raflardaki kitap çeşitliliği, kitap fuarları ve online kitap mağazaları karşısındaki duruşları, korsan kitapla mücadeleleri, yayınevleri ve tedarikçi firmalarla işleyişleri gibi önemli noktalara odaklanan ortak bir söylemle sonlandı.
GENÇ ÖYKÜCÜLER AYAKTA ALKIŞLANDI
Zeynep Cemali Öykü Yarışması 2019 Ödül Töreni’nde konuşan Proje Başkanı, Günışığı Kitaplığı editörü Müren Beykan, gençlerin yazdığı 550’ye yakın öyküde yılın teması “yalan”ın nasıl işlendiğini, öykülerin sosyal ve kültürel yaşamımızdaki izdüşümlerini paylaştı. “Yarışmaya katılan öğrencilerin büyük çoğunluğunun giderek Türkçe’yi daha üstün kullandığını, öykülerini kitap okuduklarını ele veren sözcükler ve deyişlerle zenginleştirdiklerini görüyoruz,” diyen Beykan, okumanın yazma sürecine olan katkısından söz etti.
Gün boyunca yoğun bir katılımla gerçekleşen konferansın tüm içeriği, Aralık’ta e-dergi Keçi’nin KIŞ 2019 sayısında yayınlanacak. Keçi e-dergi, keciedebiyat.com adresinden ücretsiz okunabiliyor. Yıllık yayıncılık konferansının onuncusu 2020 sonbaharında gerçekleşecek.
