Dünya Sağlık Örgütü’nün, 30 ülkede en az 643 maymun çiçeği vakasının doğrulandığını duyurmasıyla, virüs tekrar gündem oldu. Uzmanlar genel olarak korkulacak bir durum olmadığını belirtse de DSÖ, birçok ülkede maymun çiçeği virüsünün aniden ortaya çıkmasının, yıllardır sessizce yayıldığı anlamına gelebileceğini ve henüz tespit edilmemiş birçok vakanın olabileceğini söylüyor. Peki maymun çiçeği virüsü nedir ve hakkında doğru bildiğimiz yanlışlar nelerdir? Medline uzmanlarından Dr. Ferit Şeyhzade virüsle ilgili soruları yanıtladı.
MAYMUN ÇİÇEĞİNİN MAZİSİ 1958’LERE DAYANIYOR
Bu virüs ilk olarak 1958’de Afrika’da bir maymunda görüldü. 1970’te ise yine Afrika’da ilk kez bir insanda teşhis edildi. Bazı vakalar bildirilse de salgına dönüşmedi.
ASIL BULAŞ HAYVANI KEMİRGENLER
İsmi maymun çiçeği virüsü olsa da bugün dünyada görülen vakalarda bu virüsün daha çok fare, sıçan, sincap gibi kemirgenlerden bulaştığı görülüyor. Maymun gibi bazı memeli hayvanlardan da bulaşma riski olan virüsün asıl bulaş hayvanları ise kemirgenler.
İNSANDAN İNSANA VİRÜS AKTARIMI MÜMKÜN
Covid-19 virüsü kadar hızlı bulaş ve yayılım göstermese de insandan insana virüs aktarımı mümkün. Özellikle enfekte bir kişinin havlu, nevresim, giysi gibi eşyalarını kullanmakla bulaşabiliyor.
VİRÜS PCR VE KAN TESTİ İLE TESPİT EDİLEMİYOR
Maymun çiçeği virüsü, kanda çok kısa süre kaldığı için PCR ve kan testlerinde tespit edilemiyor. Kesin tanı için, ellerde ya da vücuttaki çiçek virüsünde olduğu gibi oluşan şişlik, kabarcıklardan örnek alınarak biyogüvenlik düzeyi 2 olan laboratuvarlara gönderilmesi gerekiyor.
ÇOCUKLAR RİSK ALTINDA
Virüsün yarattığı semptom ve rahatsızlıklar genellikle kendi kendine geçse de, ciddiye alınması gereken bir hastalık. Özellikle çocuklar risk altında diyebiliriz. Çocukların bu enfeksiyondan ölüm oranları, yaşı daha büyük olanlara göre daha yüksek. Ayrıca başka bakteriyel enfeksiyonların maymun çiçeği virüsünü ne şekilde tetiklediği ve neye yol açacağı henüz bilinmiyor.
ÇİÇEK AŞISI OLMUŞ KİŞİLERDE DE VİRÜS KAPMA İHTİMALİ VAR
Dünya genelinde çiçek hastalığının azalması sebebiyle 1980 yılında Türkiye’de kaldırılmış olan çiçek virüsü aşısı olmuş kişiler de risk altında olabilir. Aşı üzerinden 40 yıl geçirmiş kişilerin hastalığa karşı ilk günkü kadar yüksek dirençli olmadıklarına inanılıyor. Ancak DSÖ’nün açıklamalarına bakıldığında uzun zaman önce de olsa çiçek aşısı olanların hastalığı daha hafif bir seyirle geçirme ihtimali bulunuyor.
MEDLINE ACİL SAĞLIK
Medline Acil Sağlık, kurulduğu 1995 yılından 2009 yılına kadar hastane öncesi acil sağlık hizmetlerini üstlenmiştir. 2009’un ikinci yarısından itibaren sadece acil sağlık alanında değil, hastane dışında kalan “yerinde sağlık” ve “acil durum” ihtiyaçlarını da karşılamaya yönelik çeşitli hizmetleri vermek üzere yapısını yenilemiştir. Esas Holding şirketi olan Medline Acil Sağlık, 365 gün 24 saat Telefon ile Tıbbi Danışmanlık, Revir ve Sabit Nokta Sağlık Hizmeti, Sağlık Bakanlığı onaylı sertifikalı ilk yardım eğitimleri, Bireysel Hizmet Paketleri (eve doktor, evde ya da işyerinde tetkik, checkup), Sağlık Taramaları, Doktorlu Kara Ambulansı, Hava Ambulansı Organizasyonu hizmetlerini vermektedir. Medline Acil Sağlık, 2011 yılının sonundan itibaren Evde Sağlık Hizmetleri alanında da faaliyet göstermeye başlamıştır.
